Współczesne gwary polskie na Litwie i Białorusi : fonetyka
Collection:
Mokslo publikacijos / Scientific publications
Document Type:
Knyga / Book
Language:
Lenkų kalba / Polish
Title:
Współczesne gwary polskie na Litwie i Białorusi: fonetyka
Authors:
Publication Data:
Warszawa : Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2002.
Pages:
162 p
Series:
Język na Pograniczach; 23
Notes:
Bibliografija.
Contents:
Wstęp — Rozdział I. Samogłoski. 1. Akcent. 1.1. Akcent oksy toniczny. 1.2. Akcent proparoksytoniczny ; 2. Akanie. 2.1. Akanie w polszczyźnie północnokresowej na tle akania w języku rosyjskimi białoruskim. 2.2. Istota akania w polskich gwarach północnokresowyc. 2.3. Wpływ akania na fleksję i słowotwórstwo gwar północnokresowych. 2.3.1. Zmiana rodzaju gramatycznego. 2.3.2. Zmiany fleksyjne. 2.3.3. Zmiany w słowotwórstwie. 2.3.4. Inne przypadki akania. 2.4. Akanie w rdzeniach wyrazów. 2.5. Akanie w wyrazach rodzimych i w wyrazach pochodzenia wschodniosłowiańskiego ; 3. Wymowa o. 3.1. Wymowa zwężonego o> o, u. 3.2. Wymowa o > uo. 3.3. Wymowa o > ǒ ; 4. Repartycja o pochylonego. 4.1. Jasne o na miejscu. 4.2. Wymowa u na miejscu o ; 5. Wymowa e. 5.1. Wymowa e zwężonego. 5.2. Wpływ zwężonej wymowy e na fleksję gwar północnokresowych. 5.3. Podwyższona wymowa nie akcentowanego e jako ye. 5.4. Obniżona wymowa e>ea. 5.5. Wymowa e w grupie ej>i, у ; 6. Realizacja i zakres przegłosu ; 7. Samogłoski ruchome. Oboczność d/о. oraz inne samogłoski wstawione wgwarach północnokresowych ; 8. Samogłoski nosowe. 8.1. Wymowa z zachowaną nosowością synchroniczną. 8.2. Wymowa z nosowością asynchroniczną. 8.2.1. Substytuty samogłoski ę. 8.2.2. Substytuty samogłoski q. 8.3. Wymowa odnosowiona. 8.3.1. Substytuty samogłoski ę. 8.3.2. Substytuty samogłoski ę. 8.4. "Ruska" realizacja samogłosek nosowych. 8.5. Mieszanie zakresów o\ę. 8.6. Wtórna nosowość ; 9. Rozszerzenie i cofnięcie artykulacji i, у do e(e ej, czyli podwyższona artykulacja a przed j ; 11. Pełnogłos ; 12. Mieszanie i\y ; 13. Mieszanie u\v\u ; 14. Zachowanie się grup ir, yr ; 15. Zachowanie się nieściągniętych grup -ij,- yj w wyrazach zapożyczonych ; 16. Zjawisko hiperpoprawności. 16.1. Hiperyzmy powstałe na tle akania. 16.2. Hiperyzmy powstałe na tle innych zjawisk ;17. Zanik samogłosek: nagłosowej i wygłosowej. 17.1. Zanik samogłoski (sylaby) nagłosowej. 17.2. Zanik samogłoski wygłosowej ; 18. Inne zjawiska samogłoskow — Rozdział II. Spółgłoski. 1. Kresowe odmianki artykulacyjne spółgłosek. 1.1. Wymowa v. 1.2. Wymowa miękkich s, z, c, з. 1.3. Miękkie t', d', r'. 1.4. Wymowa l. 1.5. Wymowa l. 1.6. Wymowa n. 1.7. Wymowa Y. 1.8. Dekompozycja spółgłosek wargowych palatalnych. 1.9. Wtórny element głoskowy w grupach spółgłoskowych ; 2. Mieszanie zakresów artykulacyjnych. 2.1. Zachwiania miękkości/twardości spółgłosek. 2.2. Pomieszanie szeregów spółgłosek szumiących, ciszących i syczących. 2.3. Mieszanie zakresów użycia r/ž (< rz). 2.4. Oboczność j - v. 2.5. Mieszanie zakresów użycia l, ł. 2.6. Mieszanie zakresów k, x i k,p ; 3. Wymowa grup spółgłoskowych. 3.1. Podwajanie spółgłosek i upraszczanie geminat. 3.2. Wymowa grup kv, tv, sv, cv, xv, šv, čv. 3.3. Wymowa grupy trz. 3.4. Wymowa *rь > гу ; 4. Protezy i spółgłoski wstawne. 4.1. Protetyczne u. 4.2. Protetyczne v. 4.3. Protetyczne j. 4.4. Epentetyczne l. 4.5. Spółgłoski wtórne ; 5. Uproszczenia. 5.1. Zanik spółgłoski nagłosowej. 5.2. Zanik nagłosowego Y. 5.3. Zanik spółgłoski wygłosowej. 5.4. Zanik śródgłosowego j. 5.5. Uproszczenia wewnątrz wyrazu ; 6. Upodobnienia, odpodobnienia. 6.1. Upodobnienia i odpodobnienia wewnątrz wyrazu. 6.2. Fonetyka międzywyrazowa. 6.3. Inne spółgłoskowe oboczności i zmiany fonetyczn —Podsumowanie. 1. Gwary polskie na terenach etnicznych a polszczyzna Kresów północno-wschodnich ; 2. Współczesny układ gwar polskich na Kresach północno-wschodnich ; 3. Przestrzenny układ cech fonetycznych na obszarach polskich gwar północnokresowych. Graficzne przedstawienie występujących północnokresowych cech fonetycznych w poszczególnych okręgach ; 4. Najważniejsze różnice i podobieństwa polszczyzny na Kresach północno-i południowo-wschodnich — Bibliografia — Skróty — Wykaz zbadanych miejscowości.
Subject Category:
Summary / Abstract:
LTReikšminiai žodžiai: Lietuvos lenkų tarmės; Fonetika; Fonetinės ypatybės; Tartis; Lithuanian Polish dialects; Phonetics; Phonetic features; Pronunciation.
ISBN:
8389191016
Subject:
Related Publications:
- Akanie jako środek stylizacji językowej w powieściach litewskich Józefa Weyssenhoffa / Magdalena Płusa. Respectus philologicus. 2018, Nr. 34 (39), p. 25-34.
- Analiza wybranych cech fonetycznych i morfologicznych występujących w polskich pieśniach ludowych z Wileńszczyzny / Anna Korycka. Respectus philologicus. 2012, Nr. 22 (27), p. 197-204.
- Archaizm czy lituanizm? O prepozycji przydawki dopełniaczowej i przyimkowej w polszczyźnie kowieńskiej / Jolanta Mędelska. Acta Baltico-Slavica. 2008, Nr. 32, p. 79-92.
- Elementy kresowe w języku Kucharki litewskiej Wincenty Zawadzkiej / Elżbieta Koniusz. Acta Baltico-Slavica. 2007, Nr. 31, p. 123-133.
- Język i obyczajowość szlachty litewskiej na podstawie korespondencji prywatnej z 2. połowy XIX wieku (na przykładzie jednej rodziny) / Zofia Sawaniewska-Mochowa, Anna Zielińska. Acta Baltico-Slavica. 2007, Nr. 31, p. 235-265.
- Kresowe cechy fonetyczne w polszczyźnie standardowej uczniów polskich szkół średnich na Litwie / Halina Karaś. LingVaria. 2009, Nr. 2(8), p. 83-93.
- Kresowe i niekresowe zmiany rodzaju gramatycznego rzeczowników / Jolanta Mędelska. Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego / redakcja naukowa : Jolanta Mędelska, Zofia Sawaniewska-Mochowa. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2010. P. 313-333.
- Languages in contact and conflict on the territory of the Grand Duchy of Lithuania (GDL) / Leszek Bednarczuk. Acta Baltico-Slavica. 2013, Nr. 37, p. 19-39.
- Lietuvių kalbos paribio šnektos : (fonologija) / Kazimieras Garšva. Vilnius : Lietuvių kalbos instituto leidykla, 2005. 391 p.
- Obraz polszczyzny kowieńskiej w powieściach cyklu litewskiego Józefa Weyssenhoffa / Elżbieta Koniusz. Językowe i kulturowe dziedzictwo Wielkiego Księstwa Litewskiego / redakcja naukowa : Jolanta Mędelska, Zofia Sawaniewska-Mochowa. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2010. P. 352-364.
- Polszczyzna północnokresowa - podsumowanie badań / Ewa Golachowska, Małgorzata Ostrówka, Zofia Sawaniewska-Mochowa, Anna Zielińska. Acta Baltico-Slavica. 2023, Nr. 47, 1 pdf (28 p.).
- Regionalizmy fonetyczne w polskojęzycznych wydawnictwach książkowych a kwestia kształtowania się pólnocnokresowego dialektu kulturalnego na Litwie po II wojnie Światowej / Marek Marszałek. Acta Baltico-Slavica. 2009, Nr. 33, p. 131-155.
- Rękopiśmienny słowniczek wileńskiej gwary ludowej Artura Dolińskiego jako źródło do badań gwar polskich / Beata Kuryłowicz. Białostockie Archiwum Językowe. 2022, 22, p. 347-361.
- Słownictwo polszczyzny gwarowej na Litwie. Janusz Rieger, Irena Masojć, Krystyna Rutkowska : recenzija / Anna Zielińska. Acta Baltico-Slavica. 2008, Nr. 32, p. 233-237.
- Słownictwo Wileńszczyzny w pracach Haliny Turskiej wobec współczesnej leksyki kresowej / Iryda Grek-Pabisowa. Acta Baltico-Slavica. 2008, Nr. 32, p. 51-59.
- Toponimy na -ęta / -enięta na Mazowszu, Podlasiu i Wileńszczyźnie / Leszek Bednarczuk. Acta Baltico-Slavica. 2007, Nr. 31, p. 33-43.
- Uwagi o polszczyźnie Dzienników (1853–1856) Antanasa Baranauskasa / Halina Karaś. Archivum Lithuanicum. 2004, t. 6, p. 177-198.
- Wahania l//ł w wydawnictwach kowieńskich publikowanych w języku polskim w Republice Litewskiej (1919-1940) / Jolanta Mędelska. Acta Baltico-Slavica. 2005, Nr. 29, p. 87-104.
- Wokół imiesłowu przysłówkowego uprzedniego na -(w)szy w polszczyźnie północnokresowej / Koji Morita. LingVaria. 2009, Nr. 2(8), p. 123-131.
- Специфика именных парадигм в белорусских смешанных говорах на балто-славянском пограничье / А. Эркер. Балто-славянские исследования. 2014, 19, P. 357-393.
Permalink:
https://www.lituanistika.lt/content/78355
Updated:
2020-08-02 14:50:29
Metrics:
Views: 79
Export:
