Na pograniczach, kresach i poza granicami : studia

Collection:
Mokslo publikacijos / Scientific publications
Document Type:
Knyga / Book
Language:
Lenkų kalba / Polish
Title:
Na pograniczach, kresach i poza granicami: studia
Alternative Title:
In the borderlands, in the marches, and beyond studies
Publication Data:
Białystok : Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego [etc.], 2014.
Pages:
417 p
Series:
Colloquia Orientalia Bialostocensia : literatura, historia; 8
Contents:
Wstęp — O problemach kultury i literatury pogranicza — Tytułem przykładu. Kultura literacka i artystyczna Wileńszczyzny — Kłopoty z pograniczem. Na marginesach książki Krzysztofa Zajasa Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich — Tradycje Wielkiego Księstwa Litewskiego z perspektywy kulturowo-literackiej — Sienkiewiczowskie Dzikie Pola i ich tradycje literackie — „Lauda” w Potopie Henryka Sienkiewicza — Słowiański Wschód w Sienkiewiczowskich powieściach historycznych — Sienkiewiczowskie wyobrażenie kresów — Sienkiewicz w Wilnie międzywojennym — Sienkiewicza wędrówki po egzotycznej przestrzeni — Pogranicze etniczne i kulturowe w powieściach chłopskich Elizy Orzeszkowej — Między „Madonną” a ikoną. Dramat na styku kultur (Madonna Busowiska Władysława Lozińskiego) — Emigracja postyczniowa i kraj. Z perspektywy Paryża — Wielkie Księstwo Litewskie. Litewski punkt widzenia w Paryżu (Mikołaj Akielewicz) — Anachronizm i „aksamitny kolonializm”. Litewskie powieści Józefa Weyssenhoffa i Marii Rodziewiczówny a mit Wielkiego Księstwa Litewskiego — Regionalizm i pogranicze. Przypadek wileński — Wileński rocznik 1910. Co się działo na przełomie lat 20. i 30.? — Komunizujące Żagary. Wokół Henryka Dembińskiego — Aron Pirmas na pograniczach Wileńszczyzny — Wokół radiowej Kukułki Wileńskiej — Nowi Szubrawcy. Klub literacko-artystyczny „Smorgonia” — Kaszubska Wileńszczyzna. Żakiewicz Gorycz i sól morza — Henryk Szylkin i poeci wileńscy lat 90-tych — Polonistyka wileńska. Uwagi o badaniach nad literaturą (na dziesięciolecie Katedry Filologii Polskiej) — Post Scriptum po dziesięciu latach — Nota wydawnicza — Summary — Indeks nazwisk.
Summary / Abstract:

LTReikšminiai žodžiai: Paribių kultūra; Vilniaus kultūra; Vilniaus literatūra; Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė (LDK; Grand Duchy of Lithuania; GDL); Sienkiewicz; Vilniaus poetai; Polonistika; Borderland culture; Vilnius' culture; Sienkiewicz; Vilnius' poets; Polish studies.

ENThe present volume of studies comprises twenty-three studies that address different aspects of "borderlands" in the period spanning two hundred years (the nineteenth and twentieth centuries). In territorial terms, the studies concern the so-called Eastern marches as well as exile and regional spaces. Apart from the sketches on major writers of Polish positivism (Sienkiewicz in particular), the interpretations focus on texts of authors from Vilnius and Lithuania, both in the interwar decades and in contemporary times. A prominence is given to the poets of "Żagary" group. The key critical category assumed in the book is "borderland", and this, in the author's intention, has been done to highlight semantic and interactive richness of the term. In fact, the category is introduced in its two variants: as "borderland" and - often used and abused - "marches". Instrumental as it is for the studies of a significant part of Polish literature, the term "marches" should be questioned for its ideological connotations, expansive Polono-centrism, and excessive claims. Therefore the fact that "borderland" appears in the title as its first component is by no means accidental. Although both terms overlap in their meanings, they are not treated as synonyms. Historically accepted and emotionally expressive, the word "marches" harbours a strong Polono-centric note; "borderland" gives a multi-perspective picture of the represented world. Resentments connected with the marches are the product of a peculiar - romantic and at the same time conservative - vision of Eastern part of the Polish-Lithuanian Conunonwealth. "Borderland" connotes the co-existence of ethnic groups, cultures and religions. [...]. [From the publication]

ISBN:
9788363470241
Related Publications:
"Wieszczka". O życiu i liryce Karoliny Proniewskiej / Anna Janicka. Festyna Wielkiej Kalwaryi na Żmudzi: poezje zebrane / Karolina Proniewska ; redakcja naukowa tomu, opracowanie tekstów Anna Janicka. Białystok: Wydawnictwo Prymat, 2023. P. 17-131.
Permalink:
https://www.lituanistika.lt/content/59519
Updated:
2022-02-02 18:41:23
Metrics:
Views: 30
Export: