W służbie ziemi ojczystej : Czesław Jankowski w życiu kulturalnym Wilna lat 1905-1929

Fedorowicz, Irena

W służbie ziemi ojczystej : Czesław Jankowski w życiu kulturalnym Wilna lat 1905-1929

Collection:

Mokslo publikacijos / Scientific publications

Document Type:

Knyga / Book

Language:

Lenkų kalba / Polish

Title:

W służbie ziemi ojczystej: Czesław Jankowski w życiu kulturalnym Wilna lat 1905-1929

Alternative Title:

Tarnaujant gimtajai žemei. Czesław Jankowski Vilniaus kultūriniame gyvenime 1905-1929 metais

Authors:

Fedorowicz, Irena

Publication Data:

Kraków : Collegium Columbinum, 2005.

Pages:

305 p

Series:

Biblioteka tradycji; Nr. 31

Notes:

Bibliografija ir rodyklė.

Contents:

Wstęp — Ku Wilnu: Gniazdo rodzinne i edukacja; Wśród dziatwy Apollina; Na niwie dziennikarskiej; Pasje krajonawcze — Między wielkim przełomem a I wojną światową (1905-1915): Na stanowisku redaktora dzienniki „Kurier Litewski” (1905-1907); Projekty upamiętnienia Adama Mickiewicza w Wilnie (1906); Nowa proba ,Głos Polskiʼ (1907); Odrodzenie teatru polskiego; Wśród założycieli Towarzystwa Przyjacioł Nauk (1907); W Wilnie literackim po przełomie (1905-1907); Z perspektywy warszawskiej (1907-1914) — W warunkach okupacji niemieckiej (1915-1918): „Z dnia na dzień” - dziennik z początków okupacji; Broszura „Czy wiesz kim jesteś” (1916); Znowu w Warszawie — W okresie dziesięciolecia międzywojennego (1919-1929): Początki pracy urzędniczej; Współpaca z „Naszym Krajem” i „Gazetą Krajową”; Wśród filarów „Słowa”; „Przechadzki po Wilnie” - arcydzieło felietonistyki polskiej; Piórem krytyka teatralnego; Starania o wileńskie pomniki Wladysława Syrokomli (1921-1922) i Adama Mickiewicza (1921-1928); Prezes organizacji zawodowych literatów i dziennikarzy wileńskich; O czeczotkowej szkatułce i nie tylko — Wilno - Jankowskiemu: Obchody jubileuszu 50- lecia działalności literackiej (1926); Pogrzeb pisarza (1929) — Zakończenie — Bibliografia — Spis ilustracji — Santrauka — Skorowidz nazwisk — Spis wydawnictw Collegium Columbinum.

Subject Category:

Atsiminimai. Biografijos / Memories. Biographies; Draugijos. Organizacijos / Societies. Organisations; Gyventojai / Population; Lenkų kalba / Polish language; Spauda / Press; 20 amžius; Lenkija (Poland); Lietuva (Lithuania); Rusija (Russia); Vilnius. Vilniaus kraštas (Vilnius region).

Summary / Abstract:

LTDarbo objektas - Vilniaus literatūrinio ir kultūrinio gyvenimo 1905-1929 metais charakteristika, atsižvelgiant į aktyviai jame dalyvavusio Czesławo Jankowskio (1857-1929) - lenkų poeto, žurnalisto, vertėjo, visuomenės veikėjo - vaidmenį. Ketvirtadalį savo kūrybinio gyvenimo jis praleido senojoje Jogailaičių sostinėje, ir laikui bėgant buvo pavadintas „tobulu vilniečiu". Ši knyga - tai bandymas monografiškai įvertinti Czesławo Jankowskio vaidmenį daugiatautinėje ir daugiakultūrinėje Vilniaus aplinkoje. Svarbiausia Czeslawo Jankowskio veiklos sritis po 1905 m. buvo periodinė spauda. Jis tapo dienraščio „Kurier Litewski" redaktoriumi (1905-1907) bei Vilniaus „Slowo" bendradarbiu ir tokio lygio publicistų mokytoju, kaip šio dienraščio redaktorius Stanislaw Cat-Mackiewicz. Kaip dienraštyje „Slowo" kiekvieną sekmadienį spausdintų Pasivaikščiojimų po Vilnių (Przechadzki po Wilnie) autorius buvo laikomas puikiu Vilniaus feljetonistu, vienu iš geriausių šios srities autoriumi Lenkijoje (Jan Jozef Lipski). Neįkainojami Jankowskio nuopelnai yra ir Vilniaus teatrui Jis buvo tiek žinovas, tiek lenkų ir pasaulinės dramaturgijos kritikas, teatrą kontroliuojančių institucijų narys (valdant Rusijai, tai buvo Teatro taryba, kuriai vadovavo generolas gubernatorius, o Lenkijos valstybės metais -Teatro tarybos valdyba), trumpai vadovavo Vilniaus operetei (1925) Jankowski buvo įsitraukęs irį profesinių organizacijų veiklą. 1925-1926 m. jis buvo Lenkijos literatų profesinės sąjungos, o 1927-1929 m. Vilniaus žurnalistų sindikato pirmininku. Taip pat buvo Wladyslawo Syrokomlės paminklo statymo iniciatorius (1921-1922) bei aktyvus šalininkas statyti paminklą, Adamui Mickevičiui (1905-1906 bei 1921-1926).Skyrius Vilnius Jankowskiui yra skirtas herojaus kūnbinei ir visuomeninei veiklai apibendrinti. Taip užbaigti darbą, paskatino 1926 melais iškilmingai švenčiamas rašytojo kūrybos 50-metis, kurio medijam buvo įteiktas Polonio Rcsliluta ordinas. Tai pat literato laidotuvės tapo nuostabia ir nuoširdžia demonstracija, joje dalyvavo įvairių tautų atstovai. Daugiatautis Vilnius su tinkama pagarba atsisveikino su literatu - nepaprastai „čionykštį" žmogumi (Walerian Charkiewicz), kuris buvo laikomas savotišku tiltu tarp "praėjusių ir naujųjų laikų" (Waclaw Borowy). [Iš leidinio]Reikšminiai žodžiai: Vilnius; Mokslo mylėtojų draugija; Vilniaus spauda; Lenkų kalba; Vietiniai gyventojai; Redaktorius; Biografija; Rusijos imperija (Russian Empire); Lenkija (Lenkijos karalystė. Kingdom of Poland. Poland); Vilnius; Society of Science Lovers; Vilnius press; The Polish language; Local residents; Editor; Biography; The Russian Empire.

ISBN:

8387553832

Subject:

Istorija / History

Related Publications:

Czesław Jankowski jako publicysta wileńskiego "Słowa" (1922-1929) / Maciej Wojtacki. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 209-222.
Czesław Jankowski - Michał Römer. Paralela / Grażyna Borkowska. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 13-32.
Dyskusje na temat pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie na łamach prasy wileńskiej z lat 1925–1927 / Irena Fedorowicz. Kalbotyra. 2011, t. 56 (2), p. 149-156.
Dramaty Stanisława Wyspiańskiego na scenie teatru polskiego w Wilnie na początku XX wieku / Irena Fedorovič. Slavistica Vilnensis. 2016, 61, p. 173-185.
Fragment "Słówniczka szkolnych wyrażeń, wysłowień, nazwań, słów, wyrazów i.t.d." (1873) Czesława Jankowskiego / Mirosław Dawlewicz. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 309-319.
Funkcje urbanonimów w felietonach Czesława Jankowskiego / Kinga Geben. Slavistica Vilnensis. 2018, 63, p. 263-272.
Gente Lithuana, natione Lithuana : myśl polityczna i działalność Konstancji Skirmuntt (1851-1934) / Dariusz Szpoper. Gdańsk : Arche, 2009. 487 p.
How to explore Vilnius? To know and to see: proposals by Kirkor (1856) and Bułhak (1936) / Anna Gomóła. Lietuvos etnologija. 2023, 23 (32), p. 26-46.
"Introite et hic dii sunt!". Czesław Jankowski o teatrze / Mirosława Regina Kozłowska. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 189-208.
Julia Wichert-Kajruksztisowa (1864-1949) - zapomniana poetka i tłumaczka / Irena Fedorowicz. Acta historica universitatis Klaipedensis. 2008, t. 16, p. 189-199.
Litewskim szlakiem Bonapartego w 1812 roku. Napoleońskie fascynacje Czesława Jankowskiego / Joanna Januszewska-Jurkiewicz. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 61-76.
"Lithuania - an extension of Poland": the territorial image of Lithuania in the Polish discourse / Olga Mastianica and Darius Staliūnas. Spatial concepts of Lithuania in the long nineteenth century / edited by Darius Staliūnas. Brighton (Mass.): Academic Studies Press, 2016. P. 239-278.
Między stołecznością a partykularyzmem : wielonarodowościowe społeczeństwo Wilna w latach 1915-1920 / Andrzej Pukszto. Toruń : Europejskie Centrum Edukacyjne, 2006. 258 p.
"Notatki brukowe" Michała Eustachego Brensztejna i "Przechadzki po Wilnie" Czesława Jankowskiego jako przykłady felietonów wileńskich z lat dwudziestych XX wieku / Irena Fedorowicz. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 238-256.
Polonistyka na Litwie po drugiej wojnie światowej / Irena Masojć. Acta Baltico-Slavica. 2011, Nr. 35, p. 189-202.
Stanislovas Bohušas-Sestšencevičius. Kūryba, kontekstai, mažieji kūriniai / koncepcija ir redakcija. Suvalkai : Suvalkų apskrities muziejus, 2021. 256 p.
Wilno Czesława Jankowskiego. Między opowieścią krajoznawcy a tekstowym pasażem / Walentyna Krupowies. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 223-237.
W kręgu "tutejszości": Czesław Jankowski jako spadkobierca spuścizny Władysława Syrokomli / Irena Fedorowicz. Władysław Syrokomla: szkice i studia : w dwusetną rocznicę urodzin i sto sześćdziesiątą rocznicę śmierci pisarza / redakcja naukowa Katarzyna Kościewicz, Beata Kuryłowicz, Henryka Sokołowska. Białystok: Wydawnictwo Prymat, Mariusz Śliwowski, 2022. P. 157-169.
"W odmęcie życia publicznego czuję się w swoim żywiole". Działalność urzędnicza i publicystyczna Czesława Jankowskiego w latach 1919-1922 / Irena Fedorowicz. Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy 2018, t. 18, p. 301-316.
Zasoby wileńskich archiwów jako źródło informacji o polskich pisarzach z przełomu XIX i XX wieku / Irena Fedorowicz. Postscriptum Polonistyczne 2022, 1 (29), p. 1-12.
Zmiana wzorców zachowań grzecznościowych wilnian na przestrzeni wieku (1924-2018) / Kinga Geben. Czesław Jankowski (1857-1929) - między tutejszością a europejskością / pod redakcją Ireny Fedorowicz, Mirosława Dawlewicza. Vilnius: Vilnius University Press, 2018. P. 257-274.
Znane i nieznane związki Henryka Sienkiewicza z Litwą / Irena Fedorovič. Slavistica Vilnensis. 2021, 66 (1), p. 117-128.

Permalink:

https://www.lituanistika.lt/content/10931

Updated:

2020-09-25 20:31:53

Metrics:

Export:

Choose type:

Download

User ID:
User Password: