Lithuanian matters among the demands of the eighteenth-century nobility of the Grand Duchy of Lithuania

ENEver since the union of 1386 between Poland and Lithuania, the nobility of the Grand Duchy of Lithuania strove to enhance the position of their polity within the Polish-Lithuanian Commonwealth. In their instructions for envoys to the sejm, or parliament, to the king or other dignitaries, the Lithuanian sejmiki, that is, provincial assemblies of the nobility, while acting mostly to uphold the union, at the same time emphasized the need to observe the rights of the Grand Duchy. It is difficult to establish whether they regarded Lithuania as one of the two entities that made up the Commonwealth, or rather as one of its three principal provinces (Greater Poland and Lesser Poland being the other two). The majority of the issues raised in the instructions belong to the various demands of the nobility, who had mostly their own interests at heart, or are related to the developments that benefited high-ranking office holders. Keywords: The Grand Duchy of Lithuania; the Polish-Lithuanian union; the nobility; sejm; sejmik. [From the publication]

• Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1733-1763 / wydał Michał Zwierzykowski. Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2015. XXI, 986 p.
• Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733-1795 / wydała Monika Jusupović. Warszawa : Instytut Historii PAN : 2019. 660 p.
• Between the Union of Lublin and the "Mutual Pledge of the Two Nations": from the union of two states to the Commonwealth of three provinces / Andrzej Zakrzewski. Zapiski historyczne. 2019, t. 84, z. 4, p. 5-40.
• Dwa państwa i dwie prowincje Rzeczypospolitej Obojga Narodów w drugiej polowie XVIII wieku / Zigmantas Kiaupa. Europa orientalis. 2009, no. 1, p. 337-347.
• Finis Poloniae, finis Lituaniae, finis reipublicae? / Richard Butterwick. Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos tradicija ir tautiniai naratyvai / sudarė Alfredas Bumblauskas, Grigorijus Potašenko. 2009. p. 106-114, 361.
• Funkcjonowanie sejmiku wileńskiego w latach 1717-1795 : między szlacheckim parlamentaryzmem a samorządem / Robertas Jurgaitis. Praktyka życia publicznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVI-XVIII wieku : materiały XVIII konferencji Komisji Lituanistycznej przy Komitecie Nauk Historycznych PAN w dniach 22-23 września 2009 / pod red. Urszuli Augustyniak i Andrzeja B. Zakrzewskiego. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2010. P. 35-53.
• Gniewów o unię ciąg dalszy : stosunki polsko-litewskie w latach 1569-1588 / Henryk Lulewicz. Warszawa : Neriton, 2002. 457 p.
• Instrukcje kowieńskie z lat 1733-1795 jako głos szlachty w sprawach powiatowych / Monika Jusupović. Klio. 2019, 50, 3, p. 35-58.
• Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės konfederacijos susidarymas ir veikla 1792-1793 metais / Ramunė Šmigelskytė-Stukienė. Vilnius : Lietuvos istorijos instituto leidykla, 2003. 429 p., [5] iliustr. lap.
• Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės Seimelių instrukcijos (1788-1790) / parengė Robertas Jurgaitis, Adam Stankevič, Asta Verbickienė. Vilnius : Vitae litera, 2015. 435 p.
• O treści zjawiska "lituanizacji" życia społeczno-politycznego Litwy w XVIII wieku / Zigmantas Kiaupa. Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań: XVI-XVIII wiek / pod redakciją Tomasza Ciesielskiego i Anny Filipczak-Kocur. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008. P. 159-165.
• Problem odrębności litewskiej w obradach sejmów lat 1778-1786 / Andrzej Stroynowski. Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań: XVI-XVIII wiek / pod redakciją Tomasza Ciesielskiego i Anny Filipczak-Kocur. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008. P. 125-141.
• Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku : działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach, 1733-1795 / Monika Jusupović. Warszawa : Polskie Towarzystwo Historyczne : 2014. 488 p.
• Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w.: ustrój i funkcjonowanie : sejmik trocki / Andrzej B. Zakrzewski. Warszawa : Liber, 2000. 257 p.
• Susigrąžinant praeitį: Lietuvos Metrikos istorija ir tyrimai / Artūras Dubonis, Darius Antanavičius, Raimonda Ragauskienė, Ramunė Šmigelskytė-Stukienė; atsakomasis sudarytojas ir mokslinis redaktorius Artūras Dubonis. Vilnius : Lietuvos istorijos institutas, 2016. 287 p.
• The Oxford history of Poland-Lithuania. Vol. 1, The making of the Polish-Lithuanian union, 1385-1569 / Robert Frost. New York, NY : Oxford University Press, 2015. XXI, 592 p.
• Unia kalmarska a unie polsko-litewskie - kilka uwag na temat ich początków i potrzeby kontynuacji badań porównawczych obu związków państwowych / Andrzej Gaca, Hubert Bąk. Rocznik Lituanistyczny. 2020, 6, p. 135-166.
• "Wielkie Księstwo" i "prowincja litewska" w piśmiennictwie politycznym okresu rozbiorów / Ramunė Šmigelskytė-Stukienė. Europa orientalis. 2009, no. 1, p. 350-363.
• Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569-1763 / Andrzej Rachuba. Warszawa : Wydawnictwo Sejmowe, 2002. 373 p.