Rewolucja militarna jako czynnik modernizacyjny skarbowości w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim - przykład wojny inflanckiej (1557-1570)
ENThe article presents a calculation of expenses incurred by the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland for the Livonian War of 1557–1570. The military revolution and the necessity to conduct warfare with the help of mercenary troops made the costs record-high – Lithuania had to pay over 4.1 million zlotys, and Poland over 3.4 million zlotys. To raise such an amount of money, fundamental treasury reforms were carried out, such as the reconstruction and increase of revenues from the ducal and royal domains of the Jagiellons, mainly in the Grand Duchy of Lithuania, and tax changes, mainly in the Kingdom of Poland. In addition, King Sigismund Augustus was forced to take out several loans against the pledge of monarch’s landed estates. The fi nancial effort borne by the Polish and Lithuanian sides was so great that, in the authors’ opinion, it was the main reason for unifi cation measures, which culminated in the Union of Lublin in 1569. Keywords: military revolution, Northern War 1557–1570, fiscal reforms. [From the publication]
- Dokumenty Metryki Litewskiej o zaciężnych polskich na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego za czasów Zygmunta Augusta / Gediminas Lesmaitis. Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. 2 / red. nauk. Wojciech Walczak i Karol Łopatecki. Białystok: IBnDKE Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2010. P. 241-249.
- Gniewów o unię ciąg dalszy : stosunki polsko-litewskie w latach 1569-1588 / Henryk Lulewicz. Warszawa : Neriton, 2002. 457 p.
- LDK samdomoji kariuomenė XV a. pabaigoje - XVI a. antrojoje pusėje / Gediminas Lesmaitis. Vilnius : Baltos lankos, 2011. 222 p.
- Liublino unija ir Livonijos karas / Andrej Januškevič. Liublino unija: idėja ir jos tęstinumas / sudarytojai: Liudas Glemža, Ramunė Šmigelskytė-Stukienė. Vilnius: Nacionalinis muziejus Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės valdovų rūmai, 2011. P. 52-61.
- Livonijos problema, Žygimantas Augustas ir 1562 m. pavasarį neįvykęs Lenkijos seimas / Jūratė Kiaupienė. Istorijos akiračiai / redakcinė komisija: Edmundas Rimša (pirmininkas). Vilnius: Lietuvos istorijos instituto leidykla, 2004. P. 143-154.
- Początek przełomu: sejm wileński 1563 r. na tle wojny inflanckiej i reform ustrojowych w Wielkim Księstwie Litewskim / Andrej Januškevič. Rzeczpospolita państwem wielu narodowości i wyznań: XVI-XVIII wiek / pod redakciją Tomasza Ciesielskiego i Anny Filipczak-Kocur. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008. P. 81-88.
- Podlasie w systemie skarbowym Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony doby unii lubelskiej / Piotr Guzowski. Studia Podlaskie. 2022, t. 30, p. 11-24.
- Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569-1763 / Andrzej Rachuba. Warszawa : Wydawnictwo Sejmowe, 2002. 373 p.
- Wielkie Księstwo Litewskie (XVI-XVIII w.) : Prawo - ustrój - społeczeństwo. / Andrzej B. Zakrzewski. Warszawa : Campidoglio, 2013. 323 p.
